Permacultuur betekent dat je je tuin of buitenruimte zo inricht dat je samenwerkt met de natuur, in plaats van ertegen. Het doel is een tuin te maken die weinig onderhoud vraagt, veel oplevert én vriendelijk is voor bodem, plant, dier én mens. Je gebruikt natuurlijke processen – zoals wateropname, biodiversiteit, bodemleven – om te zorgen voor gezonde planten en gewassen. In permacultuur kijk je naar de lange termijn: niet alleen naar wat je vandaag kunt oogsten, maar ook naar de toekomst van je tuin, de bodem en je omgeving.
Ik geloof dat permacultuur de beste manier is om zelf voedsel te verbouwen op een manier die goed is voor mens en natuur. Met traditionele moestuinen zie je vaak problemen: bodemarm, steeds meer bemesting nodig, ziektes en plagen, veel werk. Permacultuur biedt oplossingen: gezonde bodem, meer biodiversiteit, planten die elkaar helpen, minder input van buitenaf. Het gaat ook niet alleen om voedsel, maar om verbinden: met je buren, de natuur, en met het ritme van de seizoenen.
Een tuin staat of valt met bodemleven: wormen, microben, schimmels, insecten vormen samen het ecosysteem onder de grond. Zij zorgen dat de bodem luchtig blijft, water goed opneemt, voedingsstoffen beschikbaar maakt. In permacultuur werk je met compost, mulchen (bedekken van de grond met mulch of afgevallen bladeren), organisch materiaal, groenbemesters, en je vermijdt zware bewerking. Zo blijft de bodem gezond, en dat betekent dat je minder hoeft bij te mesten of te spitten.
Ontdek de kracht van de eerste vier permacultuur principes! Deze cursusavond is speciaal voor de groene en grijze vingers, en voor iedereen die regeneratieve landbouw beter wil begrijpen. Tijdens deze avond leer je de kern van permacultuur toepassen met een praktische benadering.
Oefen de kennis thuis met een opdracht, en krijg toegang tot onze online werkgroep. Hier kun je na de cursus vragen stellen en ideeën uitwisselen met andere cursisten. Het doel is dat je straks je eigen tuin kan ontwerpen.
Planten kun je in lagen zetten: hoge bomen, lage bomen, struiken, kruiden, bodembedekkers, wortelgewassen, klim- en dragende planten. Zo kun je meer planten per vierkante meter kwijt, en helpen planten elkaar: bijvoorbeeld dat de meeste zonlicht boven gebruikt wordt, schaduw gecreëerd wordt waar nodig, en wind wordt afgeremd. Met companion planting kies je planten die elkaar helpen: de ene trekt nuttige insecten aan, de ander geeft schaduw of verbetert de bodem. Dit vermindert plagen en verhoogt de oogst
De randen van je tuin (bij de erfafscheiding, bij paden, bij het water, rondom een kas) zijn waardevolle plekken. Ze krijgen vaak meer variatie in zon, schaduw, vocht. Door daar planten in te zetten die graag tolereren wisselende omstandigheden, of door struiken/windbrekers te plaatsen, creëer je microklimaten: plekken waar het wat koeler, droger of beschutter is dan elders. Dat geeft meewerken met de natuur: de tuin gebruikt de bestaande structuren optimaal.
Permacultuur gaat niet alleen om telen, maar ook om delen. Als je oogst hebt, kun je ruilen met buren, delen in de buurt, zaden uitwisselen. Zo ontstaan gemeenschappen waar kennis, zaadgoed en ervaring gedeeld worden. Dit maakt tuinieren leuker én duurzamer: iedereen leert van elkaar, en je hebt meer diversiteit in gewassen. Delen draagt ook bij aan sociale banden en weerbaarheid.